XXIII Kwesta na Rzecz Ratowania Zabytkowych Nagrobków w Zakopanem

Podczas zeszłorocznej kwesty zebrano niecałe  17 tys. zł. Fundusze te przeznaczono w tym roku na renowację 20 nagrobków na Starym Cmentarzu i 3 na Nowym. Na Pęksowym Brzyzku podjęto konserwację różnych nagrobków: kamiennych, drewnianych i z elementami metalowymi. Przede wszystkim na samym początku cmentarza przywrócono blask wybijającemu się obecnie grobowcowi Ks. Józefa Stolarczyka - z pięknym zwieńczeniem z wapienia pińczowskiego oraz pomnikowi profesora Jana Kornickiego  z Tarnowa - z białego marmuru, wystawionego przez jego uczniów.  W środkowej części cmentarza odnowiono piękną figurę NMP na grobie Anny Kaszelewskiej - matki drugiego proboszcza zakopiańskiej parafii,  granitowy monument Mariana Raciborskiego oraz pomniki bliżej nieznanych osób, takich jak pięknie zdobiony, drewniany krzyż Tadeusza Hołyńskiego i granitowe płyty: Heleny Witosławskiej, Józefy z Morawieckich Sołtysowej, Jana Glabisza, Julii z Kierskich Kłosowskiej, Tadeusza Madeyskiego, Włodzimierza Kiedrzyńskiego z początku XX w. Dawniej zaniedbane, szaro-czarne i nieczytelne -  teraz odzyskały swą godność i „tożsamość”.

Ozdobą centralnej części cmentarza stały się dwa małe, kamienne nagrobki dziecięce: Dziuni Winnickiej i Maniutki Grudzińskiej. Obok niej został odnowiony, posadowiony na niskim kamiennym postumencie,  bezimienny masywny krucyfiks z kuźnickiego żelaza z czaszką u stóp Chrystusa. Takich symboli już teraz się nie spotyka i zwiedzający często pytają co on znaczy. A przecież Jezus został pochowany na wzgórzu czaszki - Golgocie. Oprócz znaczenia samej nazwy, symbolika sama się narzuca: „pamiętaj o śmierci! ”, ale też o tym, że nasz Zbawiciel zwyciężył śmierć na Golgocie.

W głębi cmentarza odnowiono też 2 inne bezimienne drewniane krzyże o ciekawej formie, z których jeden zidentyfikowano, jako krzyż  Stanisława Bieczyńskiego - Łodzia i wykonano nową tabliczkę.

Odświeżono też szybko patynujący się nagrobek Marii Witkiewiczowej, a na grobowcu Rodziny Chramców uzupełniono, po konserwacji, porzuconą gdzieś pod bezimienną mogiłą  i  prawie  nieczytelną marmurową tabliczkę Zofii Chramcównej z 1926 r. Drobne prace wykonano też przy nagrobkach Felicyi Pankiewiczówny i Anastazego Śliwińskiego.

Wykonano też symboliczną tabliczkę, poświęconą pamięci Heleny Dłuskiej w 105. rocznicę tragicznej śmierci. Tablicę zamontowano i uroczyście odsłonięto na grobie Kazimierza Dłuskiego  13 października br.

Pan Andrzej Bukowski - nauczyciel Technikum Budowlanego gratisowo wykonał też nowy drewniany krzyż artyście śp. Alfredowi Terleckiemu.

Na Nowym Cmentarzu odnowiono 3 różne nagrobki: kamienną płytę Elżbiety hrabiny Baworowskiej z elegancką wypukłą inskrypcją, grobowiec Julii Tetmajerowej - matki poety (odświeżono i pomalowano litery inskrypcji) oraz drewniany krzyż artysty malarza: Mariana Klaklika.

Prace wykonywane są przez 3 dyplomowane konserwatorki rzeźby i detali architektonicznych mgr Idę Skowrońską-Mazurek, Reginę Mrowcę-Kenar i firmę: ODNOWA - Konserwacja Zabytków. Projekt i montaż tabliczki Heleny Dłuskiej wykonał Stanisław Berbeka.

Łączny koszt wszystkich prac wraz z tablicą Heleny Dłuskiej wynosi 27 170 zł. Różnica pokryta jest z nadwyżek z poprzednich kwest.  Prace dobiegają końca.

Serdecznie zapraszamy do udziału w XXIII kweście!

W imieniu Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Oddział Podhalański

Agata Nowakowska-Wolak